Durga Saptashati Chapter 13 - Suratha Vaisya Vara Pradanam - త్రయెదశోధ్యాయః (సురథవైశ్య వరప్రదానం)

 Durga Saptashati Chapter 13 - Suratha Vaisya Vara Pradanam - త్రయెదశోధ్యాయః (సురథవైశ్య వరప్రదానం)

Durga Saptashati Chapter 13 - Suratha Vaisya Vara Pradanam - త్రయెదశోధ్యాయః (సురథవైశ్య వరప్రదానం)

దుర్గా సప్తశతి

దుర్గా సప్తశతి పదమూడవ అధ్యాయం "సురత మరియు వైశ్యులకు వరాలను ఇవ్వడం" ఆధారంగా రూపొందించబడింది.

|| ఓం ||

॥ధ్యానం॥

బాలార్కమండలాభాసాం చతుర్బాహుం త్రిలోచనమ్.
పాశాంకుశవరాభీతీర్ధారయన్తీం శివాం భజే॥

ఋషిరువాచ || 1 ||

ఏతత్తే కథితం భూప దేవీమాహాత్మ్యముత్తమమ్.
ఏవం ప్రభావా సా దేవి యయేదం ధార్యతే జగత్ || 2 ||

విద్యా తథైవ క్రియతే భగవద్విష్ణుమాయయా ।
తయా త్వమేష వైశ్యశ్చ తథైవాన్యే వివేకినః || 3 ||

మోహ్యంతే మోహితాశ్చైవ మోహమేష్యంతి చాపరే ।
తాముపైహి మహారాజ్ శరణం పరమేశ్వరీమ్ || 4 ||

ఆరాధితా సైవ నృణాం భోగస్వర్గాపవర్గదా || 5 ||

మార్కండేయ ఉవాచ|| 6 ||

ఇతి తస్య వచః శ్రుత్వా సురథః స నరాధిపః || 7 ||

ప్రాణిపత్య మహాభాగం తమృషిం సంశితవ్రతమ్.
నిర్విణ్ణో తిమమత్వేన రాజ్యాపహరణేన చ || 8 ||

జగమ సద్యస్తపసే స చ వైశ్యో మహామునే ।
సందర్శనార్థమంబాయా నదీపులినమాస్థితః || 9 ||

స చ వైశ్యస్తపస్తేపే దేవిసూక్తం పరం జపాన్.
తౌ తస్మిన్ పులినే దేవ్యాః కృత్వా మూర్తిం మహిమయీమ్ || 10 ||

అర్హణాం చక్రతుస్తస్యాః పుష్పధూపాగ్నితర్పణైః ।
నిరాహారౌ యతాహారౌ తన్మనస్కౌ సమాహితౌ || 11 ||

దదతుస్తౌ బలిం చైవ నిజగాత్రసృగుక్షితమ్ ।
ఏవం సమారాధయతోస్త్రిభిర్వర్షైర్యతాత్మనోః || 12 ||

పరితుష్ట జగద్ధాత్రీ ప్రత్యక్షం ప్రాహ చండికా|| 13 ||

దేవువాచ || 14 ||

యత్ప్రార్థ్యతే త్వయా భూప్ త్వయా చ కులనందన ।
మత్తస్తత్ప్రాప్యతాం సర్వం పరితుష్టా దదామి తత్ || 15 ||

మార్కండేయ ఉవాచ || 16 ||

తతో వవ్రే నృపో రాజ్యమవిభ్రంశ్యన్యజన్మని ।
అత్రైవ చ నిజం రాజ్యం హతశత్రుబలం బలాత్ || 17 ||

సో  పి వైశ్యస్తతో జ్ఞానం వవ్రే నిర్విణ్ణమానసః ।
మమేత్యహమితి ప్రాజ్ఞః సంగవిచ్యుతికారకమ్ || 18 ||

దేవ్యువాచ || 19 ||

స్వల్పైరహోభిర్నృపతే స్వం రాజ్యం ప్రాప్స్యతే భవాన్ || 20 ||

హత్వా రిపూనస్ఖలితం తవ తత్ర భవిష్యతి || 21 ||

మృతశ్చ భూయః సంప్రాప్య జన్మ దేవాద్వివస్వతః || 22 ||

సావర్ణికో మనుర్నామ భవాన్ భువి భవిష్యతి || 23 ||

వైశ్యవర్య త్వయా యశ్చ వర స్మత్తో భివాంఛితః || 24 ||

తం ప్రయచ్ఛామి సంసిద్ధ్యై తవ జ్ఞానం భవిష్యతి || 25 ||

మార్కండేయ ఉవాచ || 26 ||

ఇతి దత్త్వా తయోర్దేవి యథాభిలషితం వరమ్ || 27 ||

బభూవాంతర్హితా సద్యో భక్త్యా తాభ్యామభిష్టుతా ।
ఏవం దేవ్యా వరం లబ్ధ్వా సురథః క్షత్రియర్షభః || 28 ||

సూర్యాజ్జన్మ సమాసాద్య సావర్ణిర్భవితా మనుః || 29 ||

ఏవం దేవ్యా వరం లబ్ధ్వా సురథః
క్షత్రియర్షభః సూర్యాజ్ఞ సమాసాద్య సావరతః || 30 ||

|| క్లీం ఓం ||

ఇతి శ్రీమార్కండేయపురాణే సావర్ణికే మన్వంతరే

దేవిమాహాత్మ్యే సురథవైశ్యయెర్వరప్రదానం నామ త్రయెదశోధ్యాయః

(ఉవాచ మంత్రాః 6, అర్థ మంత్రాః  7,శ్లోక మంత్రాః 16, ఏవం 29, ఏవమాదితః 700)

అర్థం – దుర్గా సప్తశతి అధ్యాయం 13

ఋషి ఇలా అన్నాడు: ఓ రాజా, దేవి మహిమ గురించిన ఈ ఉత్కృష్టమైన పద్యం ఇప్పుడు నేను మీకు చెప్పాను. దేవి అటువంటి మహిమాన్వితమైన శక్తిని కలిగి ఉంది. ఆమె ద్వారానే ఈ ప్రపంచం నిలబడుతుంది. భగవాన్ విష్ణువు యొక్క భ్రమ కలిగించే శక్తి అయిన ఆమె ద్వారా జ్ఞానాన్ని అందించారు. ఆమె ద్వారా, మీరు, ఈ వ్యాపారి మరియు ఇతర వివక్షత గల పురుషులు, భ్రమపడుతున్నారు మరియు ఇతరులు (గతంలో) భ్రమింపబడ్డారు మరియు (భవిష్యత్తులో) భ్రమింపబడతారు. ఓ మహా రాజా, పరమ ఈశ్వరీ అయిన ఆమెను శరణు వేడుకో. ఆమె నిజంగా పూజించబడినప్పుడు పురుషులకు ఆనందాన్ని, స్వర్గాన్ని మరియు అంతిమ విడుదలను (ప్రత్యామ్నాయం నుండి) ప్రసాదిస్తుంది.

మార్కండేయుడు (తన శిష్యుడైన భాగూరితో) ఇలా అన్నాడు, 'ఓ మహా ఋషి, తన మితిమీరిన అనుబంధం మరియు తన రాజ్యాన్ని కోల్పోవడం వల్ల నిరుత్సాహానికి గురైన సురథ రాజు, మరియు వ్యాపారి, ఈ కథను విని తపస్సు చేసిన ప్రఖ్యాత ఋషికి సాష్టాంగ నమస్కారం చేసాడు. తపస్సు చేసేందుకు మరమ్మతులు చేశారు. రాజు మరియు వ్యాపారి ఇద్దరూ, అంబ దర్శనం కోసం, ఒక నది ఇసుక ఒడ్డున తమను తాము నిలబెట్టుకుని, అత్యున్నతమైన దేవి-సూక్తాన్ని (దేవికి శ్లోకం) పఠిస్తూ తపస్సు చేశారు. నది ఇసుకలో దేవి యొక్క మట్టి ప్రతిమను తయారు చేసిన తరువాత, వారిద్దరూ ఆమెను పువ్వులు, ధూపం, పవిత్రమైన అగ్ని మరియు నీటి విముక్తితో పూజించారు. ఇప్పుడు వారి ఆహారానికి దూరంగా ఉండి, తమను తాము నిగ్రహించుకుంటూ, అత్యంత ఏకాగ్రతతో ఆమె పట్ల తమ మనస్సులను అంకితం చేస్తూ, వారిద్దరూ తమ శరీరాల నుండి తీసిన రక్తంతో చిలకరించి బలులు అర్పించారు. వారు, నియంత్రిత మనస్సుతో మూడు సంవత్సరాలు ఆమెను ప్రసన్నం చేసుకున్నప్పుడు, ప్రపంచాన్ని కాపాడే చండిక, చాలా సంతోషించి, వారితో కనిపించే రూపంలో మాట్లాడింది.

దేవి ఇలా చెప్పింది: 'ఓ రాజా, నీవు ఏమి కోరుతున్నావో, నీ కుటుంబానికి ఆనందాన్ని కలిగించేవన్నీ నా నుండి పొందుతావు. సంతోషించి మీ ఇద్దరికీ ఆ వరాలను ప్రసాదిస్తున్నాను.

మార్కండేయుడు ఇలా అన్నాడు, 'అప్పుడు రాజు మరొక జన్మలో కూడా నశించని రాజ్యాన్ని ఎంచుకున్నాడు మరియు ఈ జీవితంలోనే, తన శత్రువుల శక్తిని బలవంతంగా నాశనం చేసే తన సొంత రాజ్యాన్ని పునరుద్ధరించాడు. అప్పుడు బుద్ధిమంతుడైన వర్తకుడు కూడా, ప్రపంచం పట్ల నిరాసక్తతతో నిండిన జ్ఞానాన్ని ఎంచుకున్నాడు, అది (రూపంలో ఉన్న) 'నాది' మరియు 'నేను' అనే బంధాన్ని తొలగిస్తుంది.

దేవి ఇలా చెప్పింది: 'ఓ రాజా, కొన్ని రోజులలో నీ శత్రువులను చంపిన తర్వాత, నీవు నీ స్వంత రాజ్యాన్ని పొందుతావు మరియు అది నీతో పాటు ఉంటుంది. మరియు, మీరు చనిపోయినప్పుడు, మీరు దేవ వివస్వత్ (సూర్యుడు) నుండి మరొక జన్మను పొందుతారు మరియు సావర్ణి అనే పేరుతో భూమిపై మనువు అవుతారు. మరియు, ఓ శ్రేష్ఠమైన వ్యాపారులారా, మీరు నా నుండి కోరుకున్న వరాన్ని నేను మీకు ఇస్తున్నాను. (సుప్రీం) జ్ఞానం మీ స్వంతం, మీ స్వీయ-సాక్షాత్కారం కోసం.'

మార్కండేయుడు ఇలా అన్నాడు, 'వారిద్దరికి వారు కోరుకున్న వరాన్ని ప్రసాదించిన తరువాత, వారు ఆమెను భక్తితో కీర్తించడంతో దేవి వెంటనే అదృశ్యమైంది. దేవి నుండి వరం పొంది, క్షత్రియులలో అగ్రగామి అయిన సురథుడు సూర్యుని ద్వారా కొత్త జన్మను పొందాలని నిర్ణయించుకున్నాడు మరియు సావర్ణి అనే పేరుగల ఎనిమిదవ మనువు కావాలి.

మార్కండేయ-పురాణంలోని మనువు సావర్ణి కాలంలో దేవి-మహాత్మ్యం యొక్క 'సురత మరియు వైశ్యులకు వరాలను ఇవ్వడం' అనే పదమూడవ అధ్యాయం ఇక్కడ ముగిసింది. ఇక్కడ 700 మంత్రాల దేవి-మహాత్మ్యం ముగిసింది

ద్వాదశోధ్యాయః (భగవతి వాక్యం)