Durga Saptashati Chapter 2 - Mahishasura Sainya Vadha -ద్వితియెధ్యాయః (మహిషాసురసైన్యవధ)

 Durga Saptashati Chapter 2 - Mahishasura Sainya Vadha -ద్వితియెధ్యాయః (మహిషాసురసైన్యవధ)

Durga Saptashati Chapter 2 - Mahishasura Sainya Vadha -ద్వితియెధ్యాయః (మహిషాసురసైన్యవధ)

శ్రీ దుర్గా సప్తశతీ

ద్వితియెధ్యాయః (మహిషాసురసైన్యవధ)

దుర్గా సప్తశతి రెండవ అధ్యాయం "మహిషాసుర సేనల సంహారం" ఆధారంగా రూపొందించబడింది.

|| మధ్యమ చరితం ||

అస్య శ్రీ మధ్యమచరిత్రస్య విష్ణు ఋషిః, ఉష్ణిక్ ఛందః, శ్రీమహాలక్ష్మీర్దేవతా, శాకంభరీ శక్తిః, దుర్గా బీజం, వాయుస్తత్వం, యజుర్వేద ధ్యానం, శ్రీమహాలక్ష్మీ ప్రీత్యర్థే మధ్యమచరిత పారాయణే వినియోగః.

॥ ధ్యానం॥

అక్షస్రక్పరశూగదేషుకులిశం పద్మం ధనుః కుండికాం

దండం శక్తిమసిం చ చర్మ జలజం ఘంటాం సురాభాజనమ్

శూలం పాశసుదర్శనే చ దధతీం హస్తైః ప్రవాలప్రభాం

సేవే సైరిభమర్ధినీమిహ మహాలక్ష్మీం సరోజస్థితామ్

|| ఓం హ్రీం ||

ఋషిరువాచ || 1 ||

దేవాసురమభూద్యుద్ధం పూర్ణమబ్దశతం పురా ।

మహిషే సురాణామధిపే దేవానాం చ పురందరే || 2 ||

తత్రాసురైర్మహావీర్యైర్దేవసైన్యం పరాజితమ్ ।

జిత్వా చ సకలాన్ దేవానింద్రో భూన్మహిషాసురః || 3 ||

తతః పరాజితా దేవాః పద్మయోనిం ప్రజాపతిమ్ ।

పురస్కృత్య గతాస్తత్ర యాత్రేశగరుడధ్వజౌ || 4 ||

యథావృత్తం తయోస్తద్వాన్మహిషాసురచేష్టితమ్ ।

త్రిదశాః కథయామాసుర్దేవాభిభవవిస్తరం || 5 ||

సూర్యేంద్రాగ్న్యనిలేందూనాం యమస్య వరుణస్య చ ।

అన్యేషాం చాధికారన్ స స్వయమేవాధితిష్ఠతి || 6 ||

స్వర్గాన్నిరాకృతాః సర్వే తేన దేవగణా భువి ।

విచారంతి యథా మర్త్యా మహిషేణ దురాత్మనా || 7 ||

ఏతద్వః కథితం సర్వమమరారివిచేష్టితమ్ ।

శరణం వః ప్రపన్నాః స్మో వధస్తస్య విచింత్యతామ్ || 8 ||

ఇత్థం నిశమ్య దేవానాం వచాంసి మధుసూదనః ।

చకార కోపం శంభుశ్చ భ్రుకుటికుటిలాననౌ || 9 ||

తతో తికోపపూర్ణస్య చక్రిణో వదనాత్తతః ।

నిష్చక్రామ మహత్తేజో బ్రహ్మణః శంకరస్య చ || 10 ||

అన్యేషాం చైవ దేవానాం శక్రాదీనాం శరీరతః ।

నిర్గతం సుమహత్తేజస్తచ్ఛేక్యం సమగచ్ఛత్ || 11 ||

అతీవ తేజసః కూటం జ్వలంతమివ పర్వతం.

దదృశుస్తే సురాస్తత్ర జ్వాలావ్యాప్తదిగంతరమ్ || 12 ||

అతులం తత్ర తత్తేజః సర్వదేవశరీరజమ్.

ఏకస్థం తదభూన్నారీ వ్యాప్తలోకత్రయం త్విషా || 13 ||

యదభూచ్ఛాంభవం తేజస్తేనాజాయత్ తన్ముఖమ్ ।

యామ్యేన్ చాభవన్ కేశా బాహవో విష్ణుతేజసా || 14 ||

సౌమ్యేన స్తనయోర్యుగ్మం మధ్యం చైంద్రేణ చాభవత్ ।

వారుణేన చ జంఘోరూ నితంబస్తేజసా భువః || 15 ||

బ్రాహ్మణస్తేజసా పాదౌ తదంగుల్యోర్కతేజసా ।

వసూనాం చ కరాంగుల్యః కౌబేరేణ చ నాసికా || 16 ||

తస్యాస్తు దంతాః సంభూతాః ప్రాజాపత్యేన తేజసా ।

నయనత్రితయం జజ్ఞే తథా పావకతేజసా || 17 ||

భ్రువౌ చ సంధ్యయోస్తేజః శ్రవణనిలస్య చ ।

అన్యేషాం చైవ దేవానాం సంభవస్తేజసాం శివా || 18 ||

తతః సమస్తదేవానాం తేజోరాశిసముద్భవమ్ ।

తాం విలోక్య ముదం ప్రాపురమరా మహిషార్దితాః  || 19 ||

[* తతో దేవా దదుస్తస్యై స్వాని స్వాన్యాయుధాని చ *]

శూలం శూలద్వినిష్కృష్య దదౌ తస్య పినాకధృక్ ।

చక్రం చ దత్తవాన్ కృష్ణః సముత్పాట్య  స్వచక్రతః || 20 ||

శంఖం చ వరుణః శక్తిం దదౌ తస్య హుతాశనః ।

మారుతో దత్తవంశ్చాపం బాణపూర్ణే తథేషుధి || 21 ||

వజ్రమింద్రః సముత్పాట్య  కులిశాదమరాధిపః.

దదౌ తస్యై సహస్రాక్షో ఘంటామైరావతాద్గజాత్ || 22 ||

కాలదండాద్యమో దండం పాశం చాంబుపతిర్దదౌ ।

ప్రజాపతిశ్చాక్షమాలాం దదౌ బ్రహ్మ కమండలుమ్ || 23 ||

సమస్తరోమకూపేషు నిజరశ్మీన్ దివాకరః ।

కాలశ్చ దత్తవాన్ ఖడ్గం తస్యై చర్మ చ నిర్మలమ్ || 24 ||

క్షీరోదశ్చామలం హారమజరే చ తథాంబరే ।

చూడామణిం తథా దివ్యం కుండలే కటకాని చ || 25 ||

అర్ధచంద్రం తథా శుభ్రం కేయూరాన్ సర్వబాహుషు.

నూపురౌ విమలౌ తద్వాద్గ్రేవేయకమనుత్తమమ్ || 26 ||

అంగులీయకరత్నాని సమస్తాస్వం గులీషు చ.

విశ్వకర్మ దదౌ తస్యై పరశుం చాతినిర్మలమ్ || 27 ||

అస్త్రాణ్యనేకరూపాణి తథాభేద్యం చ దంశనమ్ ।

అమ్లానపంకజాం మాలాం శిరస్యురసి చాపరామ్ || 28 ||

అదజ్జలధిష్టస్య పంకజం చాతిశోభనమ్ ।

హిమవాన్ వాహనం సింహం రత్నాని వివిధాని చ || 29 ||

దదావశూన్యం సూరయా పానపాత్రం ధనాధిపః ।

శేషశ్చ సర్వనాగేశో మహామణివిభూషితమ్ || 30 ||

నాగహారం దదౌ తస్యే ధత్తే యః పృథివీమిమామ్॥

అన్యైరపి సురైర్దేవీ భూషణైరాయుధైస్తథా || 31 ||

సమ్మానితా ననాదోచ్చైః సట్టహాసం ముహుర్ముహుః ।

తస్యా నాదేన ఘోరేణ కృత్స్నమాపూరితం నభః || 32 ||

అమాయతాతిమహతా ప్రతిశబ్దో మహానభూత్ ।

చుక్షుభుః సకలా లోకాః సముద్రాశ్చ చకంపిరే || 33 ||

చచాల వసుధా చేలుః సకలాశ్చ మహీధరాః ।

జయేతి దేవాశ్చ ముదా తామూచుః సింహవాహినీమ్ || 34 ||

తుష్టువుర్మునయశ్ఛైనాం భక్తినమ్రాత్మమూర్తయః ।

దృష్ట్వా సమస్తం సంక్షుబ్ధం త్రైలోక్యమమరాయః || 35 ||

సన్నద్ధాఖిలసైన్యాస్తే సముత్తస్థురుదాయుధాః ।

ఆః కిమేతదితి క్రోధాదాభాష్య మహిషాసురః || 36 ||

అభ్యధావత్ తం శబ్దమశేషైరసురైర్వృతః ।

స దర్శ తతో దేవిం వ్యాప్తలోకత్రయాం త్విషా || 37 ||

పాదాక్రాంత్య నతభువం కిరీటొల్లిఖితాంబరామ్.

క్షోభితాశేషపాతాలాం ధనుర్జ్యానిఃస్వనేన తామ్ || 38 ||

దిశో భుజసహస్రేణ సమంతాద్వ్యాప్య సంస్థితామ్ ।

తతః ప్రవవృతే యుద్ధం తయా దేవ్యా సురద్విషామ్ || 39 ||

శస్త్రాస్త్రైర్బహుధా ముక్తైరాదీపితదిగంతరమ్ ।

మహిషాసురసేనానీశ్చిక్షురాఖ్యో మహా సురః || 40 ||

యుయుధే చామరశ్చాన్యైశ్చతురంగబలాన్వితః ।

రథానామయుతైః షడ్భిరుదగ్రాఖ్యో మహాసురః || 41 ||

అయుధ్యతాయుతానాం చ సహస్రేణ మహాహనుః ।

పంచాశద్భిశ్చ నియుతైరసిలోమా మహాసురః || 42 ||

అయుతానాం శతైః షడ్భిర్బాష్కలో యుయుధే రణే ।

గజవాజిసహస్రౌఘైరనేకైః పరివారితః || 43 ||

వృతో రథానాం కోట్యా చ యుద్ధే తస్మిన్నయుధ్యత్ ।

బిడాలాఖ్యోద్యయుతానాం చ పంచాశద్భిరథాయుతైః || 44 ||

యుయుధే సంయుగే తత్ర రథానాం పరివారితః ।

అన్యే చ తత్రాయుతశో రథనాగహయైర్వృతాః || 45 ||

యుయుధుః సంయుగే దేవ్యా సహ తత్ర మహాసురాః

కోటికోటిసహస్రైస్తు రథానాం దంతినాం తథా || 46 ||

హయానాం చ వృతో యుద్ధే తత్రాభూన్మహిషాసురః ।

తోమరైర్భిన్దిపాలైశ్చ శక్తిభిర్ముసలైస్తథా || 47 ||

యుయుధుః సంయుగే దేవ్యా ఖడ్గైః పరశుపట్టిశైః ।

కేచిచ్ఛ శిక్షపుః శక్తిః కేచిత్పాశాంస్తథాపరే || 48 ||

దేవిం ఖడ్గప్రహారైస్తు తే తాం హంతుం ప్రచక్రముః ।

సాపి దేవి తతస్తాని శస్త్రాణ్యస్త్రాణి చండికా || 49 ||

లీలయైవ ప్రచిచ్ఛేద నిజశాస్త్రాస్త్రవర్షిణీ ।

అనాయస్తాననా దేవి స్తూయమానా సురర్షిభిః || 50 ||

ముమోచాసురదేహేషు శస్త్రాణ్యస్త్రాణి చేశ్వరి ।

సో పి క్రుద్ధో ధుతసతో దేవ్యా వాహనకేశరీ || 51 ||

చచారాసురసైన్యేషు వనేష్వివ హుతాశనః ।

నిఃశ్వాసన్ ముముచే యాంశ్చ యుధ్యమానా రణేంబికా || 52 ||

త ఏవ సద్యః సంభూతా గణాః శతసహస్రశః ।

యుయుధుస్తే పరశుభిర్భిందిపాలాసిపట్టిశైః || 53 ||

నాశయంతో సురగణాన్ దేవీశక్త్యుపబృంహితాః ।

అవాదయంత పటహాన్ గణాః శంఖాంస్తథాపరే || 54 ||

మృదంగాంశ్చ తథైవాన్యే తస్మిన్ యుద్ధమహోత్సవే ।

తతో దేవి త్రిశూలేన గదయా శక్తిఋష్టిభిః  || 55 ||

ఖడ్గాదిభిశ్చ శతశో నిజఘాన్ మహాసురన్.

పాతయామాన చైవాన్యాన్ ఘంటాస్వనవిమోహితాన్ || 56 ||

అసురన్ భువి పాశేన బద్ధ్వా చాన్యానకర్షయత్ ।

కేచిద్ద్విధా కృతాస్తీక్ష్ణైః ఖడ్గపాతైస్తథాపరే || 57 ||

విపోథితా నిపాతేన గదయా భువి శేరతే ।

వేముశ్చ కేచిద్రుధిరం ముసలేన భృశం హతాః || 58 ||

కేచిన్నిపతితా భూమౌ భిన్నాః శూలేన వక్షసి ।

నిరంతరాః శరౌఘేణ కృతాః కేచిద్రణాజిరే || 59 ||

సేనానుకారిణః ప్రాణాన్ ముముచుస్త్రిదశార్దనాః.

కేశాంచిద్బాహవశ్ఛిన్నాశ్ఛిన్నగ్రీవాస్తథాపరే || 60 ||

శిరాంసి పేతురన్యేషామన్యే మధ్యే విదారితాః ।

విచ్ఛిన్నజంఘాస్త్వపరే పేతురుర్వ్యాం మహాసురాః || 61 ||

ఏకబాహ్వక్షిచరణాః కేచిద్దేవ్యా ద్విధా కృతాః ।

ఛిన్నేయపి చాన్యే శిరసి పతితాః పునరుత్తితాః || 62 ||

కబంధా యుయుధుర్దేవ్యా గృహీతపరమాయుధాః ।

ననృతుశ్చాపరే తత్ర యుద్ధే తూర్యలయాశ్రితాః || 63 ||

కబంధాశ్చిన్నశిరసః ఖడ్గశక్త్యృష్టిపాణయః ।

తిష్ఠ తిష్ఠేతి భాషంతో దేవిమన్యే మహాసురాః  || 64 ||

పాతితై రథనాగాశ్వైరసురైశ్చ వసుంధరా।

అగమ్యా సాభవత్తత్ర యత్రాభూత్స్ మహారణః || 65 ||

శోణితౌఘా మహానద్యః సద్యస్తత్ర ప్రసుస్రువుః ।

మధ్యే చాసురసైన్యస్య వారణాసురవాజినామ్ || 66 ||

క్షణేన తన్మహాసైన్యమసురాణాం తథాంబికా ।

నిన్యే క్షయం యథా వహ్నిస్తృణదారుమహాచయం || 67 ||

స చ సింహో మహానాదముత్సృజన్ ధుతకేసరః ।

శరీరేభ్యో మరారీణామసూనివ విచిన్వతి || 68 ||

దేవ్యా గణేశ్చ తైస్తత్ర కృతం యుద్ధం మహాసురైః ।

యథైషాం  తుతుషుర్దేవాః పుష్పవృష్టిముచో దివి || 69 ||

ఇతి శ్రీమార్కండేయపురాణే సావర్ణికే మన్వంతరే

దేవిమాహాత్మ్యే మహిషాసురసైన్యవధో నామ ద్వితీయెధ్యాయః

(ఉవాచ మంత్రాః 1, శ్లోక మంత్రాః 68, ఏవం 69, ఏవమాదితః 173)

అర్థం – దుర్గా సప్తశతి అధ్యాయం 2

1-3. పూర్వం మహిషాసురుడు అసురులకు మరియు ఇంద్రుడు దేవతలకు అధిపతిగా ఉన్నప్పుడు, వంద సంవత్సరాల పాటు దేవతలకు మరియు అసురులకు మధ్య యుద్ధం జరిగింది. అందులో దేవతల సైన్యం పరాక్రమవంతులైన అసురులచే ఓడిపోయింది. దేవతలందరినీ జయించిన తర్వాత మహిషాసురుడు స్వర్గానికి అధిపతి అయ్యాడు (ఇంద్రుడు).

4-5. అప్పుడు ఓడిపోయిన దేవతలు, జీవులకు అధిపతి అయిన బ్రహ్మ నేతృత్వంలో, శివుడు మరియు విష్ణువు ఉన్న ప్రదేశానికి వెళ్లారు. మహిషాసురుడు తమ ఓటమికి సంబంధించిన కథను దేవతలు వారికి వివరంగా వివరించారు.

6-8. 'అతడే (మహిషాసురుడు) సూర్యుడు, ఇంద్రుడు, అగ్ని, వాయువు, చంద్రుడు, యమ మరియు వరుణుడు మరియు ఇతర (దేవతల) అధికార పరిధిని స్వీకరించాడు. ఆ దుష్ట స్వభావం గల మహిషచే స్వర్గం నుండి త్రోసివేయబడిన దేవతల సమూహములు మృత్యువులాగా భూమిపై సంచరిస్తున్నాయి. దేవతల శత్రువు చేసినదంతా మీ ఇద్దరికీ సంబంధించినది మరియు మేము మీ ఇద్దరి క్రింద ఆశ్రయం పొందాము. అతని నాశనానికి గల మార్గాల గురించి ఆలోచించి మీరిద్దరూ సంతోషించండి.

9. ఈ విధంగా దేవతల మాటలు విని, విష్ణువు కోపించి, శివుడు కూడా అయ్యాడు, మరియు వారి ముఖాలు క్రూరంగా మారాయి.

10-11. తీవ్రమైన కోపంతో నిండిన విష్ణువు ముఖం నుండి మరియు బ్రహ్మ మరియు శివుడి ముఖం నుండి కూడా గొప్ప కాంతిని విడుదల చేసింది. ఇంద్రుడు మరియు ఇతర దేవతల శరీరాల నుండి కూడా చాలా గొప్ప కాంతి వెలువడింది. మరియు (అన్ని) ఈ కాంతి కలిసి ఐక్యమైంది.

12-13. దేవతలు అక్కడ ఒక పర్వతం వంటి కాంతి గాఢతను చూసారు, దాని జ్వాలలతో అన్ని త్రైమాసికాలు వ్యాపించి ఉన్నాయి. అప్పుడు ఆ అద్వితీయమైన కాంతి, సమస్త దేవతల దేహాల నుండి ఉత్పత్తి చేయబడి, మూడు లోకాలను తన తేజస్సుతో వ్యాపించి, ఒకటిగా కలిసి ఒక స్త్రీ రూపంగా మారింది.

14-15. ఆ శివకాంతి ద్వారా ఆమె ముఖం ఏర్పడింది. యమ కాంతి ఆమె జుట్టు ద్వారా, విష్ణువు ఆమె చేతులు కాంతి ద్వారా, మరియు ఇంద్రా కాంతి ఆమె రెండు రొమ్ముల ద్వారా. ఇంద్రుని కాంతితో ఆమె నడుము, వరుణ కాంతి ద్వారా ఆమె తొడలు మరియు తొడలు మరియు భూమి యొక్క కాంతి ద్వారా ఆమె తుంటి.

16-18. బ్రహ్మ కాంతి ద్వారా ఆమె పాదాలు ఆవిర్భవించాయి, సూర్యుని కాంతి ద్వారా ఆమె కాలి వేళ్లు, వసు కాంతి ఆమె వేళ్లు, కుబేరుని కాంతి ఆమె ముక్కు ద్వారా, ప్రజాపతి కాంతి ద్వారా ఆమె దంతాలు ఆవిర్భవించాయి మరియు అగ్ని కాంతి ద్వారా ఆమె మూడు కళ్ళు ఏర్పడ్డాయి. రెండు సంధ్యల కాంతి ఆమె కనుబొమ్మలు, వాయు కాంతి ఆమె చెవులు, ఇతర దేవతల లైట్ల యొక్క అభివ్యక్తి కూడా (అస్తిత్వానికి తోడ్పడింది) పవిత్రమైన దేవి.

19. అప్పుడు దేవతలందరి సమూహమైన వెలుగుల నుండి ఆవిర్భవించిన ఆమెను చూస్తూ మహిషాసురునిచే పీడింపబడిన అమరులు ఆనందాన్ని అనుభవించారు.

20-21. పినాక (శివుడు) వాహకుడు తన సొంత త్రిశూలం నుండి త్రిశూలాన్ని గీసాడు మరియు విష్ణు తన సొంత చక్రము నుండి చక్రము బయటకు తీసుకొచ్చాడు. వరుణుడు ఆమెకు శంఖాన్ని, అగ్నిని ఈటెను ఇచ్చాడు మరియు మారుత ఒక విల్లును అలాగే బాణాలతో నిండిన రెండు వణుకులను ఇచ్చాడు.

22-23. దేవతలకు అధిపతి అయిన ఇంద్రుడు, (తన స్వంత) పిడుగు నుండి ఒక పిడుగును మరియు తన ఏనుగు ఐరావతం నుండి ఒక గంటను ఆమెకు ఇచ్చాడు. యమ తన స్వంత మృత్యువు మరియు వరుణుడు, జలాల ప్రభువు నుండి ఒక పాయను ఇచ్చాడు, మరియు జీవుల ప్రభువు బ్రహ్మ, పూసల తీగను మరియు నీటి కుండను ఇచ్చాడు.

24. సూర్యుడు ఆమె చర్మపు రంధ్రాలపై తన కిరణాలను ప్రసాదించాడు మరియు కాలా (సమయం) మచ్చలేని కత్తి మరియు డాలును ఇచ్చాడు.

25-29. క్షీర సముద్రం స్వచ్ఛమైన హారాన్ని, ఒక జత కుళ్ళిపోని వస్త్రాలను, ఒక దివ్యమైన రత్నాన్ని, ఒక జత చెవిపోగులు, కంకణాలు, ఒక అద్భుతమైన అర్ధ చంద్రుడు (ఆభరణం), అన్ని చేతులపై కవచాలు, ప్రకాశించే జత ఇచ్చింది. చీలమండలు, ప్రత్యేకమైన నెక్లెస్ మరియు అన్ని వేళ్లపై అద్భుతమైన ఉంగరాలు. విశ్వకర్మ ఆమెకు చాలా తెలివైన గొడ్డలిని, వివిధ రూపాల ఆయుధాలను మరియు అభేద్యమైన కవచాన్ని కూడా ఇచ్చాడు. సముద్రం ఆమె తలకు వాడిపోని తామరపువ్వుల మాలను ఇచ్చింది మరియు ఆమె రొమ్ము కోసం మరొకటి, ఆమె చేతిలో చాలా అందమైన కమలంతో పాటు. (పర్వతం) హిమవత్ ఆమెకు వివిధ ఆభరణాలపై స్వారీ చేయడానికి సింహాన్ని ఇచ్చింది.

30-33. సంపదల ప్రభువు (కుబేరుడు) ఆమెకు ఎప్పుడూ ద్రాక్షారసంతో కూడిన ఒక కప్పును ఇచ్చాడు. ఈ భూమికి ఆసరాగా నిలిచిన సర్పాలన్నింటికి అధిపతి అయిన శేషుడు ఆమెకు ఉత్తమ రత్నాలతో అలంకరించబడిన సర్ప హారాన్ని ఇచ్చాడు. ఇతర దేవతలచే కూడా ఆభరణాలు మరియు ఆయుధాలతో సత్కరించబడిన ఆమె (దేవి) పదే పదే ఏడుపు నవ్వుతూ బిగ్గరగా గర్జించింది. ఆమె అంతులేని, చాలా గొప్ప, భయంకరమైన గర్జనతో ఆకాశమంతా నిండిపోయింది మరియు గొప్ప ప్రతిధ్వనించింది. లోకాలన్నీ కంపించాయి, సముద్రాలు వణికాయి.

34-46. భూమి కంపించింది, పర్వతాలన్నీ కంపించాయి. "మీకు జయం" అని దేవతలు సంతోషంతో సింహవాహిని అయిన ఆమెతో అరిచారు. ఋషులు, తమ శరీరాలను భక్తితో నమస్కరించి, ఆమెను కీర్తించారు. మూడు లోకాలను చూసిన దేవతల శత్రువులు రెచ్చిపోయారు, వారి సైన్యాలన్నింటినీ సమీకరించారు మరియు ఉద్ధరించిన ఆయుధాలతో పైకి లేచారు. మహిషాసురుడు కోపంతో, 'హా! ఇది ఏమిటి?' అసంఖ్యాకమైన అసురులు చుట్టుముట్టబడిన ఆ గర్జన వైపు పరుగెత్తాడు. అప్పుడు అతను దేవి తన తేజస్సుతో మూడు లోకాలను వ్యాపింపజేయడం చూశాడు. తన అడుగుజాడలతో భూమిని వంగేలా చేసి, తన వజ్రంతో ఆకాశాన్ని గీరుతూ, ధనుస్సుతో నర లోకాలను వణికించి, తన వేయి బాహువులతో చుట్టుపక్కల అన్ని చోట్లా వ్యాపించి నిలబడి ఉంది. అప్పుడు ఆ దేవికి మరియు దేవతల శత్రువులకు మధ్య యుద్ధం ప్రారంభమైంది, దీనిలో ఆకాశం యొక్క వంతులు వైవిధ్యంగా విసిరిన ఆయుధాలు మరియు బాహువులచే ప్రకాశవంతంగా ఉన్నాయి. మహిసాసురుని సైన్యాధిపతి, సిక్షురా మరియు కమారా అనే గొప్ప అసురుడు, నాలుగు భాగాలతో కూడిన బలగాలకు హాజరయ్యారు మరియు ఇతర (అసురులు) పోరాడారు. అరవై వేల రథాలతో ఉదగ్ర అనే గొప్ప అసురుడు, పది మిలియన్ల రథాలతో)మహాహనుడు యుద్ధం చేశాడు. అసిలోమన్, మరో గొప్ప అసురుడు, పదిహేను మిలియన్ల రథాలతో మరియు బాస్కల ఆరు మిలియన్లతో ఆ యుద్ధంలో పోరాడారు. ఆ యుద్ధంలో అనేక వేల ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు మరియు పది మిలియన్ల రథాలతో ప్రవరిత పోరాడారు. ఐదువందల కోట్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడిన ఆ యుద్ధంలో బిడాల అనే అసురుడు పోరాడాడు. మరియు ఇతర గొప్ప అసురులు, వేల సంఖ్యలో, రథాలు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు ఆ యుద్ధంలో దేవితో పోరాడారు. అరవై వేల రథాలతో ఉదగ్ర అనే గొప్ప అసురుడు, పది మిలియన్ల రథాలతో మహాహనుడు యుద్ధం చేశాడు. అసిలోమన్, మరో గొప్ప అసురుడు, పదిహేను మిలియన్ల రథాలతో, మరియు బాస్కల ఆరు మిలియన్లతో ఆ యుద్ధంలో పోరాడారు. ఆ యుద్ధంలో అనేక వేల ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు మరియు పది మిలియన్ల రథాలతో ప్రవరిత పోరాడారు. ఐదువందల కోట్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడిన ఆ యుద్ధంలో బిడాల అనే అసురుడు పోరాడాడు. మరియు ఇతర గొప్ప అసురులు, వేల సంఖ్యలో, రథాలు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు ఆ యుద్ధంలో దేవితో పోరాడారు. అరవై వేల రథాలతో ఉదగ్ర అనే గొప్ప అసురుడు, పది మిలియన్ల (రథాలతో) మహాహనుడు యుద్ధం చేశాడు. అసిలోమన్, మరో గొప్ప అసురుడు, పదిహేను మిలియన్ల రథాలతో, మరియు బాస్కల ఆరు మిలియన్లతో ఆ యుద్ధంలో పోరాడారు. ఆ యుద్ధంలో అనేక వేల ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు మరియు పది మిలియన్ల రథాలతో ప్రవరిత పోరాడారు. ఐదువందల కోట్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడిన ఆ యుద్ధంలో బిడాల అనే అసురుడు పోరాడాడు. మరియు ఇతర గొప్ప అసురులు, వేల సంఖ్యలో, రథాలు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు ఆ యుద్ధంలో దేవితో పోరాడారు. మరియు పది మిలియన్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడి, ఆ యుద్ధంలో పోరాడారు. ఐదువందల కోట్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడిన ఆ యుద్ధంలో బిడాల అనే అసురుడు పోరాడాడు. మరియు ఇతర గొప్ప అసురులు, వేల సంఖ్యలో, రథాలు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు ఆ యుద్ధంలో దేవితో పోరాడారు. మరియు పది మిలియన్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడి, ఆ యుద్ధంలో పోరాడారు. ఐదువందల కోట్ల రథాలతో చుట్టుముట్టబడిన ఆ యుద్ధంలో బిడాల అనే అసురుడు పోరాడాడు. మరియు ఇతర గొప్ప అసురులు, వేల సంఖ్యలో, రథాలు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాలు ఆ యుద్ధంలో దేవితో పోరాడారు.

47-48. వేల కోట్ల గుర్రాలు, ఏనుగులు, రథాలతో ఆ యుద్ధంలో మహిషాసురుడు చుట్టుముట్టబడ్డాడు. మరికొందరు (అసురులు) దేవికి వ్యతిరేకంగా ఇనుప గద్దలు మరియు జావెలిన్లతో, ఈటెలు మరియు గదలతో, కత్తులు, గొడ్డలి మరియు హాల్బర్డ్లతో యుద్ధం చేశారు. కొందరు ఈటెలు, మరికొందరు ఉచ్చులు విసిరారు.

49-58. ఆమెను చంపేందుకు కత్తులతో కొట్టడం ప్రారంభించారు. తన స్వంత ఆయుధాలను మరియు బాహువులను కురిపిస్తూ, ఆ దేవి చండిక చాలా సులభంగా ఆ ఆయుధాలు మరియు బాహువులన్నింటినీ ముక్కలు చేసింది. ఆమె ముఖంపై ఎటువంటి ఒత్తిడి లేకుండా, దేవతలు మరియు ఋషులు ఆమెను కీర్తించడంతో, ఈశ్వరీ తన ఆయుధాలను మరియు ఆయుధాలను అసురుల శరీరాలపై విసిరింది. మరియు దేవిని మోసిన సింహం కూడా కోపంతో తన జూలు విదిలించుకుని, అరణ్యాల మధ్య మంటలాగా అసురుల సైన్యాల మధ్య కొట్టుమిట్టాడింది. అంబిక యుద్ధంలో నిమగ్నమైన నిట్టూర్పులు ఒక్కసారిగా వందల వేల సంఖ్యలో ఆమె దండులా మారాయి. దేవి యొక్క శక్తితో శక్తివంతంగా, ఇవి (బటాలియన్లు) గొడ్డలి, ఈటెలు, కత్తులు, హాల్బర్డ్లతో పోరాడి అసురులను నాశనం చేశాయి. ఈ బెటాలియన్లలో, కొందరు ఆ గొప్ప యుద్ధ ఉత్సవంలో డ్రమ్స్ కొట్టారు, కొందరు శంఖాలు ఊదేవారు మరియు మరికొందరు టాబోర్లపై వాయించారు. అప్పుడు దేవి తన త్రిశూలం, గద, ఈటెల వర్షం, కత్తులు మొదలైన వాటితో వందలాది మంది అసురులను చంపింది మరియు తన గంట శబ్దానికి మూర్ఛపోయిన ఇతరులను పడగొట్టింది మరియు ఇతరులను తన పాముతో బంధించి, ఆమె వారిని నేలపైకి లాగింది. కొందరు ఆమె కత్తి యొక్క పదునైన చీలికలతో రెండుగా చీలిపోయారు, మరికొందరు ఆమె జాపత్రి దెబ్బలతో నేలమీద పడుకున్నారు మరియు కొందరు తీవ్రంగా కొట్టడం వల్ల రక్తపు వాంతులు వచ్చాయి.

59-61. ఆమె త్రిశూలంతో రొమ్ములో గుచ్చబడి, కొన్ని నేలమీద పడ్డాయి. ఆమె బాణాలచే గుచ్చబడి, పందికొక్కులను పోలిన దేవతల శత్రువులు కొందరు ఆ యుద్ధభూమిలో తమ ప్రాణాలను విడిచిపెట్టారు. కొందరి చేతులు నరికివేయబడ్డాయి, కొందరు, వారి మెడలు విరిగినవారి తలలు క్రిందికి దొర్లించబడ్డాయి మరికొందరు తమ ట్రంక్‌ల మధ్యలో నలిగిపోయారు, మరికొందరు గొప్ప అసురులు కాళ్లు తెగిపోయి నేలపై పడిపోయారు.

62. కొందరికి ఒక చేయి, ఒంటి కన్ను మరియు ఒక కాళ్ళతో దేవి మళ్లీ లవంగాలుగా మార్చబడింది. మరికొందరు, తలలేని విధంగా చేసినప్పటికీ, పడిపోయి మళ్లీ లేచారు.

63. తలలేని ట్రంక్‌లు తమ చేతుల్లో ఉత్తమమైన ఆయుధాలతో దేవితో పోరాడాయి. ఈ తలలేని ట్రంక్‌లలో కొన్ని సంగీత వాయిద్యాల లయకు అనుగుణంగా యుద్ధంలో అక్కడ నృత్యం చేశాయి.

64-65. మరికొందరు గొప్ప అసురుల ట్రంక్‌లు, వారి కత్తులు, ఈటెలు మరియు ఈటెలు ఇప్పటికీ తమ చేతుల్లోనే ఉన్నాయి, దేవిని కత్తిరించిన తలలతో 'ఆగు, ఆగు' అని అరిచాయి. యుద్ధం జరిగిన భూభాగం అసురులు, ఏనుగులు, గుర్రాలు మరియు రథాలతో అగమ్యగోచరంగా మారింది.

66-67. అసురులు, ఏనుగులు మరియు గుర్రాల నుండి విపరీతమైన రక్తం వెంటనే ఆ అసురుల సైన్యం మధ్య పెద్ద నదుల వలె ప్రవహించింది. అగ్ని గడ్డి మరియు కలప యొక్క భారీ కుప్పను కాల్చినట్లు, అంబిక కూడా ఆ అసురుల సైన్యాన్ని క్షణికావేశంలో నాశనం చేసింది.

68-69. మరియు ఆమె వాహక సింహం, వణుకుతున్న మేన్‌తో బిగ్గరగా ఉరుములు, యుద్ధభూమిలో తిరుగుతూ, దేవతల శత్రువుల శరీరాల నుండి ప్రాణాధారమైన శ్వాసలను వెతుకుతున్నట్లు కనిపించింది. ఆ యుద్దభూమిలో దేవీ దండులు అసురులతో యుద్ధం చేసే విధంగా స్వర్గంలో ఉన్న దేవతలు పూలవర్షం కురిపించారు.

మనువు అయిన సావర్ణి కాలంలో మార్కండేయ-పురాణంలోని దేవి-మహాత్మ్యానికి సంబంధించిన 'మహిసాసురుని సేనల వధ' అనే రెండవ అధ్యాయం ఇక్కడ ముగుస్తుంది.

Durga Saptashati Chapter 1 - Madhukaitabha Vadha - ప్రథమోధ్యాయః (మధుకైటభవధ)